Những Nét Đặc Trưng Của Ẩm Thực Việt Nam – Cách làm món ngon nhanh nhất

Bạn đang xem video Nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực Việt Nam…. mới nhất trong danh sách Món ăn được cập nhật từ kênh CNĐ – Trần Quốc Việt từ ngày 2023-02-28 với mô tả như dưới đây.

THÔNG BÁO MỚI

Đặng Thế Nguyên & CNĐ Trần Quốc Việt – Xin THÔNG BÁO

Trọng kính, lưu ý đến Cô Chú Bác Anh Chị em và các bạn mến thương

Nguyên chỉ có 2 Kênh tin tức là CNĐ Trần Quốc Việt và Thời Sự Biển Đông

Những Kênh khác là tuỳ tiện lấy VIDEO, Hình Ảnh và mạo danh Nguyên, không hề xin phép

Kính báo, đến Cô Chú Anh Chị Em cảnh giác những Kênh lừa đảo nói trên

Thời gian qua có những người lấy Video của Nguyên – Đã gây thương tổn cho chúng tôi rất nặng nề

Nay xin thông báo:

Các Video của ĐTN và CNĐ Trần Quốc Việt là sản phẩm trí tuệ của đội ngũ chúng tôi.

Xin Vui lòng không copy, re-up dưới mọi hình thức.

Vì chúng tôi bắt buộc phải ghi danh Tube – Content ID và sẽ Kiện gian lận bản quyền, mạo danh, lừa đảo với những ai đã dùng Video, lời nói và hình ảnh chúng tôi trên mạng xã hội

Trân Trọng Kính THÔNG BÁO

Mọi liên lạc xin gởi về: tnguyendang07@gmail.com

————————

Kính Thưa, Cô Chú Bác Anh Chị em và Các Bạn mến thương !

Xin Chân Thành Tri Ân sâu xa đến Cô Chú Bác Anh Chị em và Các Bạn mến thương !

Đã luôn ủng hộ đồng hành với Đặng Thế Nguyên và CNĐ Trần Quốc Việt

Chân thành biết ơn Nhạc Sĩ Nguyễn Thành và những Văn, Thi Sĩ – Dân Chủ Ca

Những lời tâm nguyện của liệt vị, luôn thôi thúc mãnh liệt trong tâm hồn tuổi trẻ chúng tôi

( Đất nước hôm nay đang từng bước trở thành một Tây Tạng thứ hai
Xương máu ngàn năm dựng nước và giữ nước của cha ông ta có nguy cơ trở thành vô nghĩa nếu chúng ta không tự mình đứng ra phía trước ngay từ bây giờ. )

Chúng tôi thế hệ nối tiếp – Xin Chân Thành Biết Ơn

Và sẽ không phụ lòng ký thác của bậc trưởng thượng

Trọng kính

CNĐ Trần Quốc Việt & Đặng Thế Nguyên

Ẩm thực Việt Nam là gì?

Ẩm thực Việt Nam là cách gọi của phương thức chế biến món ăn, nguyên lý pha trộn gia vị và những thói quen ăn uống nói chung của mọi người Việt trên đất nước Việt Nam. Tuy có ít nhiều có sự khác biệt giữa các vùng miền, dân tộc thì ẩm thực Việt Nam vẫn bao hàm ý nghĩa khái quát nhất để chỉ tất cả những món ăn phổ biến trong cộng đồng người Việt.

Đặc trưng của ẩm thực Việt 

Theo ý kiến của Tiến sĩ sử học Hãn Nguyên Nguyễn Nhã, ẩm thực Việt Nam có 9 đặc trưng:

Tính hoà đồng hay đa dạng

Bắt đầu từ tính cách dễ dàng tiếp thu văn hóa, đặc biệt là văn hóa ẩm thực từ các dân tộc khác của người Việt, để từ đó chế biến thành của mình. Đây cũng là điểm nổi bật của ẩm thực của nước ta từ Bắc chí Nam.

Tính ít mỡ

Các món ăn Việt Nam chủ yếu làm từ rau, quả, củ nên ít mỡ (khá ít món ăn nấu ngập dầu), không dùng nhiều thịt như các nước phương Tây, cũng không dùng nhiều dầu mỡ như món của người Hoa.

Tính đậm đà hương vị

Khi chế biến thức ăn người Việt Nam thường dùng nước mắm để nêm, lại kết hợp với rất nhiều gia vị khác,… nên món ăn rất đậm đà. Mỗi món khác nhau đều có nước chấm tương ứng phù hợp với hương vị.

Tính tổng hoà nhiều chất, nhiều vị

Các món ăn Việt Nam thường bao gồm nhiều lọai thực phẩm như thịt, tôm, cua cùng với các loại rau, đậu, gạo. Ngoài ra còn có sự tổng hợp của nhiều vị như chua, cay, mặn, ngọt, bùi béo…

Tính ngon và lành

Ẩm thực Việt Nam là sự kết hợp giữa các món, các vị lại để tạo nên nét đặc trưng riêng. Những thực phẩm mát như thịt vịt, ốc thường được chế biến kèm với các gia vị ấm nóng như gừng, rau răm… Đó là cách cân bằng âm dương rất thú vị, chỉ có người Việt Nam mới có…

Dùng đũa

Giống một vài nước châu Á khác thì việc sử dụng đũa là một nét đặc trưng rất thú vị của ẩm thực Việt, bạn có thể sử dụng đũa trong hầu hết các món ăn, từ kho, xào, chiên, hay thậm chí là cả canh. Đôi đũa Việt có mặt trong mọi bữa cơm gia đình, ngay cả khi quay nướng, người Việt cũng ít dùng nĩa để xiên thức ăn như người phương Tây. Kèm với đó thì gắp là một nghệ thuật, gắp sao cho khéo, cho chặt đừng để rơi thức ăn…

Tính cộng đồng hay tính tập thể

Tính cộng đồng thể hiện rất rõ trong ẩm thực Việt Nam, bao giờ trong bữa cơm cũng có bát nước mắm chấm chung, hoặc múc riêng ra từng bát nhỏ từ bát chung ấy.

Tính hiếu khách

Trước mỗi bữa ăn người Việt thường có thói quen mời. Lời mời thể hiện sự giao thiệp, tình cảm, hiếu khách, mối quan tâm trân trọng người khác…

Tính dọn thành mâm

Người Việt có thói quen dọn sẵn thành mâm, dọn nhiều món ăn trong một bữa lên cùng một lúc chứ không như phương Tây ăn món nào mới mang món đó ra.

Ẩm thực thể hiện văn hóa tinh thần người Việt

Văn hóa tinh thần của người Việt trong ẩm thực chính là sự thể hiện nét đẹp trong văn hóa giao tiếp, là sự cư xử giữa người với người trong bữa ăn, làm vui lòng nhau qua thái độ ứng xử lịch lãm, có giáo dục. Việc ăn uống đều có những phép tắc, lề lối riêng, từ bản thân, đến trong gia đình, rồi các mối quan hệ ngoài xã hội.

Bản thân mỗi người phải biết giữ gìn, thận trọng trong khi ăn, cũng như đề cao danh dự của mình: “ăn trông nồi, ngồi trông hướng”, hay “ăn phải nhai, nói phải nghĩ.”

Trong gia đình: ăn chung mâm, ưu tiên thức ăn ngon cho người lớn tuổi, trẻ nhỏ”kính trên nhường dưới”, thể hiện sự kính trọng, tình cảm yêu thương. Bữa cơm hàng ngày được xem là bữa cơm xum họp gia đình, mọi người quây quần bên nhau, cùng nhau vui vầy sau một ngày làm việc mệt nhọc.

Ngoài xã hội: việc mời khách đến nhà thể hiện nét văn hóa giữa người với người trong xã hội. Khi có dịp tổ chức ăn uống, gia chủ thường làm những món ăn thật ngon, nấu thật nhiều để đãi khách. Chủ nhà thường gắp thức ăn mời khách, tránh việc dừng đũa trước khách, và có lời mời ăn thêm khi khách dừng bữa. Bữa cơm thiết không chỉ đơn thuần là cuộc vui mà còn thể hiện tấm lòng hiếu khách đặc trưng của người Việt.

Ẩm thực Việt Nam là một bức tranh đầy màu sắc, nêu bật lên bản sắc riêng của từng dân tộc, vùng miền nhưng chúng vẫn mang trong mình cốt cách, linh hồn Việt đồng nhất. Đậm đà vị dân tộc không thể xóa nhòa.

Chi tiết thông tin cho Nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực Việt – Tạp chí Ẩm thực…

Ẩm thực Việt Nam là gì?

Ẩm thực Việt Nam là cách gọi của phương thức chế biến món ăn, nguyên lý pha trộn gia vị và những thói quen ăn uống nói chung của mọi người Việt trên đất nước Việt Nam. Tuy có ít nhiều có sự khác biệt giữa các vùng miền, dân tộc thì ẩm thực Việt Nam vẫn bao hàm ý nghĩa khái quát nhất để chỉ tất cả những món ăn phổ biến trong cộng đồng người Việt.

Đặc trưng của ẩm thực Việt

Việt Nam là một nước nông nghiệp thuộc về xứ nóng, vùng nhiệt đới gió mùa. Ngoài ra, lãnh thổ Việt Nam được chia ra ba miền rõ rệt là Bắc, Trung, Nam, cùng với đó là 54 dân tộc anh em. Chính các đặc điểm về địa lý, văn hóa, dân tộc, khí hậu đã quy định những đặc điểm riêng của ẩm thực từng vùng – miền. Mỗi miền có một nét, khẩu vị đặc trưng. Điều đó góp phần làm ẩm thực Việt Nam phong phú, đa dạng. Đây là một văn hóa ăn uống sử dụng rất nhiều loại rau (luộc, xào, làm dưa, ăn sống); nhiều loại nước canh đặc biệt là canh chua, trong khi đó số lượng các món ăn có dinh dưỡng từ động vật thường ít hơn. Những loại thịt được dùng phổ biến nhất là thịt lợn, bò, gà, ngan, vịt, các loại tôm, cá, cua, ốc, hến, trai, sò,… 

Những món ăn chế biến từ những loại thịt ít thông dụng hơn như thịt chó, thịt dê, thịt rùa, thịt rắn, thịt ba ba,… thường không phải là nguồn thịt chính, nhiều khi được coi là đặc sản và chỉ được sử dụng trong một dịp liên hoan, tiệc nào đó với rượu uống kèm. Người Việt cũng có một số món ăn chay theo đạo Phật được chế biến từ các loại thực vật, không có nguồn thực phẩm từ động vật. Tuy nhiên, trong cộng đồng thì lại có rất ít người ăn chay trường, chỉ có các sư thầy trong các chùa hoặc người bị bệnh nặng buộc phải ăn kiêng.

>>> Tìm hiểu thêm về các loại đặc sản bánh kẹo Việt Nam qua bài viết “TOP 10 đặc sản bánh kẹo nổi tiếng Việt Nam” của chúng tôi.

Ẩm thực Việt Nam chú trọng ăn ngon tuy đôi khi không đặt mục tiêu hàng đầu là ăn bổ. Bởi vậy trong hệ thống ẩm thực người Việt ít có những món hết sức cầu kỳ, hầm nhừ ninh kỹ như ẩm thực Trung Hoa, cũng không thiên về bày biện có tính thẩm mỹ cao độ như ẩm thực Nhật Bản, mà thiên về phối trộn gia vị một cách tinh tế để món ăn được ngon, hoặc sử dụng những nguyên liệu dai, giòn thưởng thức rất thú vị dù không thực sự bổ béo (ví dụ như các món măng, chân cánh gà, phủ tạng động vật…).

Trong thực tế, nhiều người nhận thấy, một cách cảm tính, đặc trưng ẩm thực Việt Nam có sự khác biệt với các nền văn hóa ẩm thực khác trên thế giới: món ăn Trung Hoa ăn bổ dưỡng, món ăn Việt ăn ngon miệng, món ăn Nhật nhìn thích mắt. Tuy nhiên, đặc điểm này ngày càng phai nhòa trong thời hội nhập.

Theo ý kiến của Tiến sĩ sử học Hãn Nguyên Nguyễn Nhã, ẩm thực Việt Nam có 9 đặc trưng:

– Tính hoà đồng hay đa dạng

Bắt đầu từ tính cách dễ dàng tiếp thu văn hóa, đặc biệt là văn hóa ẩm thực từ các dân tộc khác của người Việt, để từ đó chế biến thành của mình. Đây cũng là điểm nổi bật của ẩm thực của nước ta từ Bắc chí Nam.

– Tính ít mỡ.

Các món ăn Việt Nam chủ yếu làm từ rau, quả, củ nên ít mỡ (khá ít món ăn nấu ngập dầu), không dùng nhiều thịt như các nước phương Tây, cũng không dùng nhiều dầu mỡ như món của người Hoa.

– Tính đậm đà hương vị.

Khi chế biến thức ăn người Việt Nam thường dùng nước mắm để nêm, lại kết hợp với rất nhiều gia vị khác,… nên món ăn rất đậm đà. Mỗi món khác nhau đều có nước chấm tương ứng phù hợp với hương vị.

– Tính tổng hoà nhiều chất, nhiều vị.

Các món ăn Việt Nam thường bao gồm nhiều lọai thực phẩm như thịt, tôm, cua cùng với các loại rau, đậu, gạo. Ngoài ra còn có sự tổng hợp của nhiều vị như chua, cay, mặn, ngọt, bùi béo…

– Tính ngon và lành.

Ẩm thực Việt Nam là sự kết hợp giữa các món, các vị lại để tạo nên nét đặc trưng riêng. Những thực phẩm mát như thịt vịt, ốc thường được chế biến kèm với các gia vị ấm nóng như gừng, rau răm… Đó là cách cân bằng âm dương rất thú vị, chỉ có người Việt Nam mới có…

– Dùng đũa.

Giống một vài nước châu Á khác thì việc sử dụng đũa là một nét đặc trưng rất thú vị của ẩm thực Việt, bạn có thể sử dụng đũa trong hầu hết các món ăn, từ kho, xào, chiên, hay thậm chí là cả canh. Đôi đũa Việt có mặt trong mọi bữa cơm gia đình, ngay cả khi quay nướng, người Việt cũng ít dùng nĩa để xiên thức ăn như người phương Tây. Kèm với đó thì gắp là một nghệ thuật, gắp sao cho khéo, cho chặt đừng để rơi thức ăn… 

– Tính cộng đồng hay tính tập thể.

Tính cộng đồng thể hiện rất rõ trong ẩm thực Việt Nam, bao giờ trong bữa cơm cũng có bát nước mắm chấm chung, hoặc múc riêng ra từng bát nhỏ từ bát chung ấy.

– Tính hiếu khách.

Trước mỗi bữa ăn người Việt thường có thói quen mời. Lời mời thể hiện sự giao thiệp, tình cảm, hiếu khách, mối quan tâm trân trọng người khác…

– Tính dọn thành mâm.

Người Việt có thói quen dọn sẵn thành mâm, dọn nhiều món ăn trong một bữa lên cùng một lúc chứ không như phương Tây ăn món nào mới mang món đó ra.

Chi tiết thông tin cho Nét đặc trưng trong văn hóa ẩm thực Việt Nam | Khám phá ẩm thực #1 | Bánh khô mè Bà Liễu Mẹ…

Đặc điểm[sửa | sửa mã nguồn]

Việt Nam là một nước thiên về nông nghiệp thuộc đới khí hậu nhiệt đới, vùng nhiệt đới gió mùa. Ngoài ra, lãnh thổ Việt Nam được chia ra ba miền rõ rệt là Bắc, Trung, Nam. Chính các đặc điểm về địa lý, văn hóa, dân tộc, khí hậu đã quy định những đặc điểm riêng của ẩm thực từng vùng – miền. Mỗi miền có một nét, khẩu vị cách chế biến đặc trưng. Điều đó góp phần làm ẩm thực Việt Nam phong phú, đa dạng. Nền văn minh lúa nước của Việt Nam khiến rất nhiều món ăn và nguyên liệu nấu ăn có nguồn gốc từ lúa gạo (khác với cây lúa mì hoặc lúa mạch, ngũ cốc như các vùng khác). Đây là một văn hóa ăn uống sử dụng rất nhiều loại rau (luộc, xào, làm dưa, ăn sống); nhiều loại nước canh đặc biệt là canh chua, trong khi đó số lượng các món ăn có dinh dưỡng từ động vật thường ít hơn. Những loại thịt được dùng phổ biến nhất là thịt lợn, bò, gà, ngan, vịt, các loại tôm, cá, cua, ốc, hến, trai, sò,… Những món ăn chế biến từ những loại thịt ít thông dụng hơn như thịt lợn, thịt dê, thịt trâu, thịt rùa, thịt rắn, thịt ba ba, chuột… thường không phải là nguồn thịt chính, nhiều khi được coi là đặc sản và chỉ được sử dụng trong một dịp liên hoan nào đó với rượu uống kèm. Người Việt cũng có một số món ăn chay theo đạo Phật hoặc mục đích khác được chế biến từ các loại thực vật, không có nguồn thực phẩm từ động vật. Tuy nhiên, trong cộng đồng thì lại có ít người ăn chay trường, chỉ có các sư thầy trong các chùa hoặc người bị bệnh nặng buộc phải ăn kiêng.

Một đặc điểm ít nhiều cũng phân biệt ẩm thực Việt Nam với một số nước khác: ẩm thực Việt Nam chú trọng ăn ngon tuy đôi khi không đặt mục tiêu hàng đầu là ăn bổ. Bởi vậy trong hệ thống ẩm thực người Việt ít có những món hết sức cầu kỳ, hầm nhừ ninh kỹ như ẩm thực Trung Hoa, cũng không thiên về bày biện có tính thẩm mỹ cao độ như ẩm thực Nhật Bản, mà thiên về phối trộn gia vị một cách tinh tế để món ăn được ngon, hoặc sử dụng những nguyên liệu dai, giòn thưởng thức rất thú vị dù không thực sự bổ béo (ví dụ như các món măng, chân cánh gà, phủ tạng động vật…).

Trong thực tế, nhiều người nhận thấy, một cách cảm tính, đặc trưng ẩm thực Việt Nam toát lộ trong sự đối sánh với các nền văn hóa ẩm thực khác trên thế giới: món ăn Trung Hoa ăn bổ dưỡng, món ăn Việt ăn ngon miệng, món ăn Nhật nhìn thích mắt. Tuy nhiên, đặc điểm này ngày càng phai nhòa trong thời hội nhập.

Theo ý kiến của tiến sĩ sử học Nguyễn Nhã, ẩm thực Việt Nam có 9 đặc trưng^[2]:

1. Tính hoà đồng hay đa dạng.
2. Tính ít mỡ.
3. Tính đậm đà hương vị.
4. Tính tổng hoà nhiều chất, nhiều vị.
5. Tính ngon và lành.
6. Tính dùng đũa.
7. Tính cộng đồng hay tính tập thể.
8. Tính hiếu khách.
9. Tính dọn thành mâm.

Nguyên tắc phối hợp[sửa | sửa mã nguồn]

Ẩm thực Việt Nam đặc trưng với sự trung dung trong cách pha trộn nguyên liệu không quá cay, quá ngọt hay quá béo. Các nguyên liệu phụ (gia vị) để chế biến món ăn Việt Nam vô cùng phong phú, bao gồm:

• Nhiều loại rau thơm như húng thơm, tía tô, kinh giới, hành, thìa là, mùi tàu…
• Gia vị thực vật như ớt, hạt tiêu, sả, hẹ, tỏi, gừng, chanh quả hoặc lá non…
• Gia vị lên men như mẻ, mắm tôm, dấm bỗng, dấm thanh hoặc kẹo đắng, nước cốt dừa…

Khi thưởng thức các món ăn, tính chất phối trộn nguyên liệu một cách tổng hợp nói trên càng trở nên rõ nét hơn: người Việt ít khi ăn món nào riêng biệt, thưởng thức từng món, mà một bữa ăn thường là sự tổng hòa các món ăn từ đầu đến cuối bữa. Một nét đặc biệt khác của ẩm thực Việt Nam mà các nước khác, nhất là nước phương Tây không có chính là gia vị nước mắm. Nước mắm được sử dụng thường xuyên trong hầu hết các món ăn của người Việt. Ngoài ra còn có các loại nước chấm như tương bần, xì dầu (làm từ đậu nành). Trong bữa ăn, thức ăn được xúc ra bát, tô, đĩa và bày trong mâm hình tròn và luôn có bát nước chấm đặt chính giữa mâm. Các thức ăn, nước chấm đều được dùng chung. Bát nước mắm dùng chung trên mâm cơm, không chỉ làm khẩu vị đậm đà hơn, món ăn có hương vị đặc trưng hơn mà còn biểu thị tính cộng đồng và mực thước trong mỗi bữa ăn của người Việt. thể hiện tính cộng đồng. Bởi lẽ bát nước chấm đặt giữa mâm nên ai cũng phải dùng do đó nó trở thành thước đo sự ý tứ và trình độ văn hóa của mỗi người.^[3][4]

Triết lý chế biến[sửa | sửa mã nguồn]

Ẩm thực Việt Nam tuân theo hai nguyên lý là Âm dương phối triển và Ngũ hành tương sinh.

• Âm dương phối triển

Các gia vị đặc trưng của các dân tộc Đông Nam Á nhiệt đới nói trên được sử dụng một cách tương sinh hài hòa với nhau, như món ăn dễ gây lạnh bụng (tính hàn) buộc phải có gia vị cay nóng (tính nhiệt) đi kèm và ngược lại. Các nguyên liệu tính nóng (ấm) phải được nấu cùng nguyên liệu tính lạnh (mát) để tạo sự cân bằng cho món ăn.

Các món ăn kỵ nhau không thể kết hợp trong một món hay không được ăn cùng lúc vì không ngon, hoặc có khả năng gây hại cho sức khỏe cũng được dân gian đúc kết thành nhiều kinh nghiệm lưu truyền qua nhiều thế hệ. Ví dụ:

1. Thịt vịt tính “lạnh”, thích hợp ăn vào mùa hè với nước mắm gừng, tính “nóng”. Mặt khác, thịt gà và thịt lợn tính “ấm” thích hợp ăn vào mùa đông (trước đây thường chỉ khi đến Tết mới làm thịt lợn, thịt gà).
2. Thủy sản các loại từ “mát” đến “lạnh” rất thích hợp để sử dụng với gừng, sả, tỏi (“ấm”).
3. Thức ăn cay (“nóng”) thường được cân bằng với vị chua, được coi là (“mát”).
4. Trứng vịt lộn (“lạnh”), phải kết hợp với rau răm (“nóng”).
5. Bệnh nhân cúm và cảm lạnh phải uống nước gừng, xông bằng lá sả, lá bưởi (“nóng”).

• Ngũ hành tương sinh

Đặc điểm theo vùng miền, dân tộc[sửa | sửa mã nguồn]

Tuy có những nét chung nói trên, ẩm thực Việt Nam có đặc điểm khác nhau theo từng vùng, mặc dù trong từng vùng này ẩm thực của các tiểu vùng cũng thể hiện nét đặc trưng:

Ẩm thực miền Bắc[sửa | sửa mã nguồn]

Ẩm thực miền Bắc đặc trưng với khẩu vị mặn mà, đậm đà, thường không đậm các vị cay, béo, ngọt bằng các vùng khác, chủ yếu sử dụng nước mắm loãng, mắm tôm. Sử dụng nhiều món rau và các loại thủy sản nước ngọt dễ kiếm như tôm, cua, cá, trai, hến… và nhìn chung, do truyền thống xa xưa có nền nông nghiệp nghèo nàn, ẩm thực miền Bắc trước kia ít thịnh hành các món ăn với nguyên liệu chính là thịt, cá. Nhiều người đánh giá cao ẩm thực Hà Nội một thời, cho rằng nó đại diện tiêu biểu nhất của tinh hoa ẩm thực miền Bắc Việt Nam với những món phở, bún thang, bún chả, các món quà như cốm Vòng, bánh cuốn Thanh Trì… và gia vị đặc sắc như tinh dầu cà cuống, rau húng Láng.

Ẩm thực miền Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Ẩm thực miền Nam, có thiên hướng hảo vị chua ngọt, đây là nơi chịu ảnh hưởng nhiều của ẩm thực Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan, có đặc điểm là thường cho thêm đường và hay sử dụng sữa dừa (nước cốt và nước dão của dừa). Nền ẩm thực này cũng sản sinh ra vô số loại mắm khô (như mắm cá sặc, mắm bò hóc, mắm ba khía…). Ẩm thực miền Nam cũng dùng nhiều đồ hải sản nước mặn và nước lợ hơn miền Bắc (các loại cá, tôm, cua, ốc biển), và rất đặc biệt với những món ăn dân dã, đặc thù của một thời đi mở cõi, hiện nay nhiều khi đã trở thành đặc sản: chuột đồng khìa nước dừa, dơi quạ hấp chao, rắn hổ đất nấu cháo đậu xanh, đuông dừa, đuông đất hoặc đuông chà là, vọp chong, cá lóc nướng trui…

Ẩm thực miền Trung[sửa | sửa mã nguồn]

Đồ ăn miền Trung được biết đến với vị cay nồng, với tất cả tính chất đặc sắc của nó thể hiện qua hương vị riêng biệt, nhiều món ăn cay và mặn hơn đồ ăn miền Bắc và miền Nam, màu sắc được phối trộn phong phú, rực rỡ, thiên về màu đỏ và nâu sậm. Các tỉnh thành miền Trung như Huế, Đà Nẵng, Bình Định rất nổi tiếng với mắm tôm chua và các loại mắm ruốc. Đặc biệt, ẩm thực Huế do ảnh hưởng từ phong cách ẩm thực hoàng gia, cho nên rất cầu kỳ trong chế biến và trình bày. Một mặt khác, do địa phương không có nhiều sản vật mà ẩm thực hoàng gia lại đòi hỏi số lượng lớn món, nên mỗi loại nguyên liệu đều được chế biến rất đa dạng với trong nhiều món khác nhau.

Ẩm thực các dân tộc[sửa | sửa mã nguồn]

Với 54 dân tộc sống trên nhiều vùng địa lý đa dạng khắp toàn quốc, ẩm thực của mỗi dân tộc trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam đều có bản sắc riêng biệt. Rất nhiều món trong số đó ít được biết đến tại các dân tộc khác, như các món thịt lợn sống trộn phèo non của các dân tộc Tây Nguyên. Tuy nhiên, nhiều món ăn đã trở thành đặc sản trên đất nước Việt Nam và được nhiều người biết đến, như mắm bò hóc miền Nam, bánh cuốn trứng (Cao Bằng, Lạng Sơn), bánh coóng phù (bánh trôi dân tộc Tày, xuất xứ từ bánh trôi tàu của người Hoa), lợn sữa và vịt quay mắc mật (quả mặt), khâu nhục Lạng Sơn (ảnh hưởng từ Quảng Đông, Trung Quốc), phở chua, cháo nhộng ong, phở cốn sủi, thắng cố, các món xôi nếp nương của người Mường, thịt chua Thanh Sơn (Phú Thọ)…

Trên thế giới[sửa | sửa mã nguồn]

Theo bước chân của người Việt đến khắp thế giới, ẩm thực Việt với tất cả những nét đặc sắc của nó dần được biết tới nhiều ở các nước khác như Thái Lan, Lào, Trung Quốc và các nước châu Âu có cộng đồng người Việt ngụ cư. Có thể dễ dàng tìm thấy các tiệm ăn Việt Nam ở Hoa Kỳ, Canada, Pháp, Úc, Cộng hoà Séc, Đức, Ba Lan và Nga. Các món ăn thuần Việt như phở, nem rán, bánh mì và các loại hương liệu đặc biệt như mắm tôm, rau húng rất phổ biến ở những vùng có đông người châu Á, trong đó có người Việt, sinh sống. Tuy nhiên ẩm thực Việt Nam tại các nước trên thế giới đã ít nhiều lai tạp với ẩm thực bản địa, hoặc đã gia giảm, thay đổi để phù hợp hơn với khẩu vị của cộng đồng dân cư khắp thế giới.

Chi tiết thông tin cho Ẩm thực Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt…

Giới thiệu về văn hóa ẩm thực Việt Nam 

Là đất nước nông nghiệp ở khu vực nhiệt đới gió mùa, lãnh thổ Việt Nam chia thành 3 miền Bắc – Trung – Nam. Do đó, ẩm thực nước ta cũng chia thành 3 vùng với 3 đặc trưng riêng. Không chỉ là sự khác biệt về đặc điểm địa hình địa lý, khí hậu thời tiết mà còn về văn hóa và phong tục đã hình thành nên những đặc trưng riêng trong nết ăn, khẩu vị, thói quen và cách kết hợp nguyên liệu ở mỗi vùng, miền.

Đặc trưng văn hóa ẩm thực Việt Nam 

Nhìn chung, Việt Nam hình thành từ nền văn minh lúa nước do đó nguyên liệu chính trong các bữa ăn chính là lúa gạo. Việt Nam không sử dụng lúa mì, lúa mạch, ngũ cốc như ở các nước ở Bắc Phi và Trung Đông. Về rau củ, Việt Nam sử dụng rất nhiều loại rau củ quả đa dạng và chế biến thành nhiều kiểu món ăn như luộc, xào, làm dưa, ăn sống. Trong mỗi bữa ăn Việt Nam không thể thiếu các món nước canh, đặc biệt là canh chua. 

Số lượng các món ăn từ động vật chiếm ít hơn so với thực vật. Những loại thịt được dùng phổ biến nhất là thịt lợn, bò, gà, gia cầm như vịt và gà, tôm, cá, cua, ốc, hến, sò,… Việt Nam không sử dụng thịt cừu, rùa, ba ba, chuột, các loại động vật bò sát trong món ăn hàng ngày. Chỉ ở một số vùng trên cả nước mới sử dụng và xem đây là món ăn đặc sản dùng trong các dịp quan trọng, uống kèm rượu hoặc ngâm rượu. 

Trong văn hóa ẩm thực Việt Nam không thể thiếu các món ăn chay. Bên cạnh những tín đồ theo đạo Phật thì một bộ phận người dân sử dụng các món ăn chế biến từ các loại thực vật, không có nguồn gốc từ động vật với mục đích khác ví dụ như có vấn đề bệnh lý. So với các nước phương Đông khác như Trung Quốc, Nhật Bản, ẩm thực Việt Nam không đặt yếu tố ăn ngon lên hàng đầu. Các món ăn hàng ngày nếu không phải là dịp lễ tết, cúng giỗ sẽ không trang trí cầu kỳ, phức tạp.

Yếu tố ngon miệng mới là ưu tiên số 1 trong ẩm thực Việt Nam. Bởi lẽ các món ăn sử dụng kết hợp nhiều gia vị một cách tinh tế. Bên cạnh đó, người Việt ta ưa thích dùng các nguyên liệu có kết cấu dai, giòn như chân cánh gà, măng hay nội tạng động vật. Món ăn Việt cũng không đặt mục tiêu hàng đầu là ăn bổ nên hệ thống các món ăn ít có món hầm, nhừ, ninh đòi hỏi thời gian lâu. Theo ý kiến của tiến sĩ sử học Nguyễn Nhã, văn hóa ẩm thực Việt Nam có 9 đặc trưng cơ bản sau:

Tính hòa đồng và đa dạng

Đặc điểm này thể hiện ở chỗ người Việt ta sẵn sàng tiếp thu những tinh hoa, giá trị tốt đẹp trong văn hóa ẩm thực của các dân tộc khác đưa vào ẩm thực nước nhà. Tuy nhiên, đây là sự tiếp thu có chọn lọc kỹ càng, chỉ áp dụng những đặc điểm phù hợp với lối sống, phong tục tập quán dân tộc từ đó biến thành cái của mình. Ngay ở trong nước, văn hóa ẩm thực của các vùng miền cũng có sự học hỏi, pha trộn lẫn nhau. 

Chỉ với một món bánh xèo nhưng mỗi vùng miền lại có những sự khác biệt. Bánh xèo miền Trung bột dày, tráng mỏng và ăn cùng nước lèo. Ngược lại, bánh xèo miền Nam lại có vỏ mỏng hơn và được tráng trong chiếc chảo to hơn. Bánh xèo miền Nam chấm cùng nước mắm. Điều này tạo đặc trưng đa dạng của văn hóa ẩm thực Việt. 

Hay đối với món phở, phở miền Nam có vị ngọt, màu nước đậm đà, thường có nước béo trên bề mặt. Người Nam ăn phở luôn cho thêm tương đen ngọt và ăn với các loại rau sống. Trong khi đó, tiêu chuẩn của tô phở Bắc thơm ngon lại là nước dùng có màu trong, vị thanh dễ chịu. Ngoài ra, ăn phở Bắc không bao giờ thiếu quẩy. Sợi phở miền Nam nhỏ còn bánh phở Bắc to và dẹt. 

Tính ít mỡ

Đặc trưng thứ hai trong văn hóa ẩm thực Việt Nam là tính ít mỡ. So với ẩm thực các nước phương Đông như Trung Quốc và các nước châu Âu, châu Mỹ, các món ăn Việt Nam ít sử dụng dầu mỡ và thịt. Dù là món gì cũng đều có nguyên liệu chủ yếu là rau, củ, quả. Trong bữa ăn luôn có bát canh rau hay đĩa rau luộc. Khi ăn món nước như bún, miến, phở đều ăn kèm với rau sống. Các món cuốn, gỏi là biểu hiện rõ ràng của tính ít mỡ trong ẩm thực Việt. 

Tính đậm đà hương vị

Như đã nói ở trên, ẩm thực nước ta đề cao yếu tố ngon miệng. Bằng cách sử dụng nhiều loại gia vị, các món ăn trở nên đậm đà và hấp dẫn hơn. Trước khi chế biến, các nguyên liệu đều được tẩm ướp kỹ. Số lượng nước mắm, mắm nêm ở nước ta nhiều vô số kể. Bên cạnh đó, mỗi món ăn đều có một loại nước chấm riêng để tôn lên hương vị thơm ngon. Điển hình như bánh bèo ăn với nước mắm ngọt, bánh lọc chấm nước mắm mặn và cay.

Tính tổng hoà nhiều chất, nhiều vị

Các món ăn Việt Nam sử nhiều nhiều loại thực phẩm từ thịt, tôm, cua, cá, rau,… Ngoài ra, trong mỗi món ăn không chỉ có duy nhất một vị mà là sự tổng hợp của nhiều vị như chua, cay, mặn, ngọt, bùi béo…

Tính ngon và lành

Không phải tự nhiên mà ngon và lành là hai từ được ghép lại cùng nhau. Nó thể hiện tinh thần và tôn chỉ ăn uống của người Việt. Món ăn Việt Nam sử dụng nhiều loại gia vị, kết hợp nhiều nguyên liệu để tạo nên đặc trưng riêng. Tuy nhiên, ăn ngon thôi chưa đủ. Món ăn đó còn phải lành tính, đảm bảo cân bằng âm dương giúp bồi bổ sức khỏe. Ví dụ như thịt vịt và ốc có tính hàn sẽ khiến cơ thể bị lành. Vì thế, chúng luôn được ăn kèm với gừng, rau răm có tính nhiệt để cân bằng lại.

Tính dùng đũa

Dùng đũa để gắp là một trong những đặc trưng nổi bật nhất trong văn hóa ẩm thực Việt Nam nói riêng và các nước châu Á nói chung. Từ khi còn bé, trẻ em đã được dạy gắp sao cho khéo, không làm rớt thức ăn. Đôi đũa xuất hiện trong mọi bữa ăn của người Việt, trở thành linh hồn không thể thiếu. Khác với phương Tây sử dụng nhiều công cụ, người Việt chỉ với một đôi đũa có thể làm nhiều thao tác như tách, xiên, xào, rán, nướng, khuấy và thậm chí là nêm nếm.

Tính cộng đồng hay tính tập thể

Người phương Tây thường ăn riêng mỗi người một chén canh và một chén nước chấm. Tuy nhiên, người Việt Nam trong các bữa cơm luôn có bát nước chấm chung và tô canh đặt giữa mâm cơm. Trong mâm cơm hình tròn, các món ăn luôn được múc ra tô, bát, đĩa rồi bày lên mêm. Bát nước chấm không chỉ là loại gia vị giúp món ăn đậm đà mà còn thể hiện tính cộng đồng, gắn kết của người Việt. Vì là ăn chung nên ai ai cũng cần ý tứ, tế nhị, biết quan sát tập thể để không bị đánh giá trình độ văn hóa.

Tính hiếu khách

Người Việt có tính hiếu khách. Điều này thể hiện rõ ở văn hóa ẩm thực. Mỗi bữa ăn, hầu hết mọi đứa trẻ đều có thói quen mời người lớn ăn trước. Hay khi có khách đến chơi, người Việt luôn thể hiện sự giao thiệp, tình cảm khi mời họ ở lại dùng bữa cơm thân mật với gia đình.

Tính dọn thành mâm

Đây là điểm khác biệt so với người phương Tây. Khác với việc mỗi người mỗi khẩu phần ăn được bày sẵn trong đĩa, chén, tô thì người Việt luôn dọn nhiều món ăn ra mâm. Mỗi món đựng trong mỗi đĩa/tô lớn rồi dọn lên cùng lúc. Các thành viên tùy ý lựa chọn món theo sở thích và đến cuối mỗi bữa ăn, tất cả các món đều được dọn dẹp đồng thời. Ngược lại, phương Tây chia bữa ăn thành khai vị, món chính, tráng miệng, ăn hết món này mới mang ra món khác. 

Chi tiết thông tin cho Văn hóa ẩm thực Việt Nam có đặc trưng gì? Sự khác biệt ẩm thực 3 miền…

1. Giới thiệu về ẩm thực Việt Nam:

Ẩm thực là một phần không thể thiếu của một nền văn hóa. Đối với ẩm thực Việt Nam cũng vậy, các món ăn được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Giữ gìn và phát huy các món ăn truyền thống là một phương pháp bảo tồn văn hóa ẩm thực Việt Nam.

Do đất nước được chia thành ba miền, nên ẩm thực Việt Nam theo vùng miền: Bắc, Trung, Nam cũng tạo ra những nét đặc trưng riêng. Văn hóa ẩm thực khác nhau góp phần làm nên sự phong phú, đa dạng trong ẩm thực Việt Nam. Mỗi vùng miền đều có khẩu vị khác nhau thể hiện qua từng nguyên liệu, cách chế biên, tên gọi của món ăn,…cho đến cách trình bày như thế nào và ăn uống ra sao.

Mỗi lần nhắc về văn hóa ẩm thực Việt Nam thì nó là chủ đề thú vị luôn được thảo luận sôi nổi. Văn hóa ẩm thực của người Việt từ bao đời nay không chỉ dừng lại ở các món ăn, công thức chế biến các nguyên liệu thực phẩm, mà hơn hết chứa đựng một nét văn hóa tự nhiên hình thành trong cuộc sống. Các món ăn Việt Nam thường hài hòa về màu sắc lẫn hương vị khiến cho tổng thể món ăn hợp lý, tăng sức hấp dẫn khó cưỡng lại.

Cái hồn và văn hóa Việt Nam được thể hiện qua từng món ăn. Không ngoa khi nói ẩm thực Việt Nam trên thế giới cũng rất được yêu thích, điển hình là món ăn truyền thống bao đời chính là món Phở Bò.

2. Đặc trưng văn hóa ẩm thực Việt Nam:

2.1 Đặc trưng ẩm thực Việt Nam

Người Việt Nam rất coi trọng sự hài hòa trong các món ăn. Một món ăn phải đáp ứng được hai tiêu chí là ngon miệng và đẹp mắt. Các thành phần nguyên liệu bổ dưỡng, lành mạnh như rau củ và thịt, cá kết hợp nhuần nhuyễn để cho ra một món ăn vừa có rau vừa có thịt.

Điều này khá khác biệt của đặc trưng văn hóa ẩm thực Việt Nam so với ẩm thực phương Tây, nơi mà thịt thường được sử dụng làm trung tâm của mọi món ăn. Một số đặc trưng ẩm thực Việt Nam dễ dàng nhận thấy nhất là:

Các món ăn Việt Nam chủ yếu được chế biến từ rau, củ, quả nên ít dầu mỡ, không nhiều thịt như món Âu, Mỹ…, không sử dụng nhiều dầu mỡ như món Hoa.

Khi chế biến món ăn Việt Nam thường sử dụng nước mắm để nêm nếm, kết hợp với rất nhiều loại gia vị khác… nên món ăn rất đậm đà. Mỗi món khác nhau nước chấm tương ứng với khẩu vị.

Các món ăn Việt Nam thường có nhiều loại thực phẩm như thịt, tôm, cua với rau, đậu, gạo,… Ngoài ra còn có sự kết hợp của chua, cay, mặn, ngọt, bùi béo.

Món ăn Việt Nam là sự tổng hòa của các món, hương vị để tạo nên điểm riêng biệt. Có tác dụng cân bằng âm dương rất thú vị, điều chỉ thấy ở người Việt.

2.2 Triết lý âm dương trong ẩm thực Việt Nam

Việt Nam ảnh hưởng nhiều về văn hóa Trung Hoa, vì thế ảnh hưởng của ẩm thực Trung Quốc đến Việt Nam là không còn xa lạ. Theo đó, triết lý Phật giáo được thể hiện rõ nét trong ẩm thực Việt Nam qua ngũ hành.

Ngũ hành trong âm dương được liên tưởng đến 5 hương vị cơ bản cay (kim), chua (mộc), mặn (thủy), ngọt (thổ) và đắng (hỏa) để tạo nên sự đặc sắc. Và mỗi món ăn trong ẩm thực Việt Nam phải hòa quyện giữa các yếu tố đó. Chính vậy, đó là lý do vì sao hầu hết các món ăn Việt Nam đều có kết cấu tương phản nhau.

Với sự hòa quyện tinh tế của các loại rau thơm, rau tươi, thịt và cách sử dụng gia vị có chọn lọc, món ăn Việt Nam không những không giống  bất kỳ món ăn nào ở Đông Nam Á mà còn được coi là một trong những nền ẩm thực lành mạnh nhất trên thế giới.

Sự cân bằng này có nghĩa là hầu hết các món ăn truyền thống của Việt Nam sử dụng nhiều loại thảo mộc và gia vị để mang lại hương vị khác biệt cho các thành phần chính của món ăn.

2.3 Văn hóa ẩm thực Việt Nam xưa và nay

Việt Nam là một đất nước nông nghiệp, do vậy mà đất nước ta là một trong những đất nước sản xuất gạo lớn nhất thế giới. Trong văn hoá ẩm thực Việt Nam từ xa xưa nguyên liệu chính không thể thiếu, được sử dụng trong các món ăn người Việt là gạo và các chế phẩm từ gạo như bún, phở, hủ tiếu,…

Cây lúa là vật được thờ cúng trong nhiều đình chùa của Việt Nam. Nó được cho là bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ Mẫu, một tín ngưỡng lâu đời nhất ở Việt Nam. Cây lúa không chỉ là hạnh phúc, nó thực sự hình thành nên tiếng Việt.

Theo đó, ẩm thực Việt Nam thời xưa đến tận ngày nay vẫn coi cây lúa là trung tâm của vạn vật, giống như mặt trời nằm ở trung tâm của cả hành tinh mặt trời. Có nhiều món ăn chính, món ăn vặt được chế biến từ gạo và được biến tấu dần để phù hợp theo sự phát triển của đất nước chẳng hạn như: cơm trắng, cháo, sủi cảo, bánh chưng, bánh tét nổi tiếng và các món ăn làm từ gạo của mọi miền.

Một điểm chung trong ẩm thực Việt Nam từ xưa đến tận bây giờ, trải qua bao thế hệ thì các món ăn vẫn được làm đơn giản, độc đáo. Sử dụng các nguyên liệu thực vật trồng được như rau, củ, quả để ăn cùng cơm trắng. Hình thức chế biến món ăn phong phú từ luộc, hấp, hầm, trộn gỏi,…giúp chống ngán cũng như bổ sung chất xơ cho cơ thể.

Ngoài ra, vận dụng triết lý âm dương trong ẩm thực Việt Nam biến nhiều món ăn còn trở thành bài thuốc chữa bệnh cực kì công hiệu. Nổi bật nhất, trong bữa cơm hằng ngày không thể thiếu nước chấm, đặc biệt là nước mắm – một loại vừa là gia vị tẩm ướp thực phẩm vừa để “chấm” mang lại vị ngon hoàn hảo nhất cho món ăn.

Chi tiết thông tin cho Bản sắc đặc trưng văn hóa ẩm thực Việt Nam truyền thống xưa và nay…

1. Ẩm thực Việt Nam có gì?

Ẩm thực Việt Nam là là sự pha trộn giữa phương thức chế biến các món ăn Việt Nam, nguyên lý pha trộn gia vị và cả thói quen ăn uống của tất cả mọi người Việt Nam trên dải đất hình chữ S này. Bỏ qua khác biệt từng vùng miền, ẩm thực Việt Nam bao hàm những ý nghĩa mang tính khái quát nhất đại diện cho cả một cộng đồng người Việt Nam nói chung.

2. Đặc trưng của món ăn Việt Nam

2.1. Đặc trưng chung của món ăn Việt Nam

Việt Nam là một nước lấy nông nghiệp là chính. Khí hậu nói đây thuộc kiểu nóng ẩm, nhiệt đới gió mùa. Đặc biệt Việt Nam chia thành ba miền Bắc, Trung, Nam với 54 dân tộc. Với các yếu tố địa lý, khí hậu, văn hóa và dân tộc nêu trên, theo đó nền ẩm thực của quốc gia cũng có sự phân hóa mang trong mình đặc điểm riêng tùy từng vùng – miền khác nhau.

Mỗi một miền sẽ có một nét riêng mang khẩu vị đặc trưng. Điều này vô tình tạo nên độ đa dạng độc đáo trong ẩm thực Việt Nam. Nền văn hóa ẩm thực của Việt Nam lấy nền tảng là văn hóa ăn uống sử dụng nhiều loại rau và nước canh. Có thể thấy dinh dưỡng từ động vật chỉ chiếm phần thứ yếu trong thực đơn ăn uống của người Việt Nam.

Người Việt có hàng loạt cách chế biến rau từ luộc, xào, muối dưa hay thậm chí ăn sống. Trong khi đó các loại thịt chủ yếu được người Việt Nam ăn trong các bữa ăn thường là các loại thịt bò, thịt lợn, thịt gà, vịt, ngan cho đến các loại thủy hải sản như tôm cá, cua, ốc, hến,…

Một số loại thịt khác cũng được dùng để chế biến một số món ăn Việt Nam chẳng hạn như thịt rắn, thịt rùa, thịt ba ba, thịt dê,… Mặc dù đây không được nguồn thịt chín tuy nhiên đây được xem là món ăn đặc sản của một số vùng miền được nấu trong các dịp liên hoan hay dịp quan trọng gì đó có uống kèm rượu.

Các món ăn Việt Nam cũng bao gồm các loại đồ ăn chay bởi số lượng người theo Đạo Phật tại Việt Nam khá lớn. Mặc dù vậy không phải ai cũng ăn chay trường, chỉ có những nhà sư hay những người bệnh nặng mới bắt buộc phải thực hiện chế độ ăn kiêng, ăn các loại thức ăn chay thường xuyên.

Mục tiêu cốt lõi của ẩm thực Việt Nam là ăn ngon, đôi khi yếu tố này không quan trọng đến yếu tố bồi bổ. Vì vậy trong ẩm thực Việt Nam, có khá nhiều món hết sức cầu kỳ sử dụng các kĩ thuật ninh, hầm nhừ tương tự như các món ăn Trung Hoa.

Mặc dù vậy, ẩm thực Việt Nam không thiên về tính thẩm mỹ cao như các quốc gia khác chẳng hạn như Nhật Bản. Ngược lại giá trị ẩm thực của các món ăn Việt Nam nằm ở sự hòa trộn một cách tinh tế các loại gia vị để đảm bảo tính ngon lành. Đồng thời có thể sử dụng một số nguyên liệu dai giòn chẳng hạn như măng, chân cánh gà, hay nội tạng động vật để chế biến thành món ăn. Mặc dù đảm bảo được tính ngon lành nhưng đa phần các món ăn này không mang lại quá nhiều giá trị dinh dưỡng.

Thực tế đây chỉ là những nhận định từ rất lâu để đánh giá về nền ẩm thực Việt Nam. Ngày nay với tác động của thời kỳ hội nhập toàn cầu, văn hóa các quốc gia bao gồm cả các món ăn đã có sự thay đổi rõ rệt, ngày càng xóa nhòa các đặc điểm riêng.

2.2. 9 đặc trưng của nền ẩm thực Việt Nam

Theo một số chuyên gia về sử học và ẩm thực Việt Nam, có 9 đặc trưng chính để phân biệt ẩm thực Việt Nam với các nền ẩm thực khác:

– Tính đa dạng

Sự đa dạng của các món ăn Việt Nam thể hiện ở sự dễ dàng tiếp thu văn hóa, sự đa dạng về dân tộc cũng như đa dạng vùng miền. Đây là điểm nổi bật cũng như niềm tự hào của Việt Nam.

– Ít dầu mỡ

Các món ăn Việt Nam chủ yếu được làm từ nguyên liệu rau củ quả, thịt không phải là nguyên liệu chủ đạo khi nấu ăn như các quốc gia phương Tây. Ngoài ra Việt Nam không dùng quá nhiều dầu mỡ để nấu ăn như các món của người Hoa, vì vậy các món ăn thường thanh và ít mỡ hơn.

– Hương vị đậm đà

Sự pha trộn gia vị là một trong những điểm tinh tế mà ít có nền ẩm thực nào có được. Để chế biến các món ăn Việt Nam, người đầu bếp thường sử dụng hàng loạt các loại gia vị cùng nước mắm mang hương vị đặc trưng để góp phần đậm đà cho món ăn. Ngoài ra mỗi món khác nhau thì đều có nước chấm tương ứng để gia tăng mùi vị.

– Nhiều tầng hương vị

Các món ăn Việt Nam thường kết hợp các loại thực phẩm như thịt, tôm, cua kết hợp cùng các loại rau, gạo, đậu,… Không chỉ mang một mùi vị nhất định, những món ăn Việt Nam này chứa đựng nhiều tầng hương vị từ chua, cay đến ngọt bùi và mặn.

– Ngon 

Như đã đề cập, điểm tinh tế của ẩm thực Việt Nam là sự kết hợp các vị lại tạo nên một hương vị đặc trưng. Những nguyên liệu mát như thịt vịt, ốc thường được chế biến một cách khoa học cùng các gia vị mang tính ấm. Điều này cũng dựa trên nền tảng âm dương thú vị của người Việt Nam.

– Dùng đũa

Ẩm thực Việt Nam bên cạnh chế biến và nêm nếm gia vị còn bao hàm cả văn hóa ăn uống của người dân nơi này. Tương tự như một vài nước châu Á, việc dùng đũa tại Việt Nam đã trở thành một nét văn hóa đẹp và đầy thú vị. Bạn có thể sử dụng đũa cho hầu hết các món ăn từ kho, chiên đến thậm chí là canh.

Người Việt ít dùng nĩa để xiên thức ăn tương tự như các quốc gia phương tây. Từ văn hóa dùng đũa, người Việt còn phát triển nó thành một nét nghệ thuật trong nền văn hóa. Gắp sao cho khéo gắp, sao cho chặt không bị rơi đồ ăn là cả một nghệ thuật đối với những người dân Việt Nam.

– Tính cộng đồng hay tính tập thể

Tính cộng động hay còn gọi là tính tập thể được thể hiện rõ rệt bên trong văn hóa ẩm thực của Việt Nam. Trong một bữa ăn bao giờ cũng có một bát nước chấm để chấm chung. Các món ăn thường được đựng trong một bát lớn rồi những người ngồi ăn sẽ sử dụng bát nhỏ riêng để ăn.

– Tính hiếu khách

Hiếu khách đã ăn sâu vào tâm trí của mỗi một người Việt. Mỗi bữa ăn, mọi người mời nhau như một cách thể hiện sự lịch thiệp và trân trọng mà bản thân dành cho người đối diện.

– Thức ăn được dọn thành mâm

Thay vì ăn theo từng đợt, ăn món nào mới mang món đó, người Việt Nam có thói quen ăn nhiều món ăn trong một lúc bằng cách dọn sẵn thành mâm

3. Đặc điểm các món ăn Việt Nam theo từng miền

3.1. Ẩm thực miền Bắc

Ẩm thực miền Bắc dựa trên nền tảng truyền thống xa xưa có phần nghèo nàn về nông nghiệp, vì vậy ẩm thực miền bắc thường ít chú trọng đến các nguyên liệu thịt cá. Đặc trưng của các món ăn Việt Nam tại miền Bắc là khẩu vị mặn mà đậm đà nhưng không cay béo hay ngọt như các vùng khác. Nguyên nhân chủ yếu bởi người miền này sử dụng nước mắm loãng và mắm tôi.

Ẩm thực miền Bắc được đánh giá là món tinh hoa ẩm thực với hàng loạt món ăn nổi tiếng như bún thang, bún chả, phở hay các loại đồ điểm tâm như cốm, bánh cuốn. Tinh dầu đặc sắc của miền này là tinh dầu cà cuống và rau húng láng.

3.2. Ẩm thực miền Nam

Ẩm thực miền nam khá khác biệt với miền Bắc. Thay vì mặn và đậm đà, các món nơi đây có thiên hướng chua ngọt hơn. Điều này ít nhiều chịu ảnh hưởng bởi nền ẩm thực Trung Quốc, Campuchia và Thái Lan. Ngoài ra, loại cây được tìm thấy nhiều nhất tại miền Nam là cây dừa, sử dụng nước dừa thay cho đường đã trở thành một nét văn hóa ẩm thực thú vị của người miền Nam.

Ẩm thực miền nam tương đối khác biệt bởi nguyên liệu nấu ăn có phần đặc biệt chẳng hạn như chuột khìa nước dừa, rắn hổ đất nấu cháo đậu xanh hay đuông dừa,… Đây đều là những loại thịt không được sử dụng phổ biến để chế biến thành món ăn. Ngoài thịt ra các loại thủy hải sản như cá loại tôm cá, cua, ốc cũng được sử dụng để chế biến thành các món ăn ngon.  

3.3. Ẩm thực miền Trung

Đồ ăn miền Trung được đánh giá là cay nồng hơn hẳn hai miền còn lại. Ẩm thực miền trung có xu hướng trang trí rực rỡ có màu đỏ hoặc nâu sậm. Xuất phát từ nguyên nhân lịch sử, ẩm thực của miền trung đặc biệt là ẩm thực Huế mang đậm phong cách ẩm thực hoàng gia, chú trọng sự cầu kỳ trong chế biến và trang trí.

Ngoài ra tại các vùng khác của miền Trung như Đà Nẵng Bình Định khá nổi tiếng với các món mắm chẳng hạn như mắm tôm chua hay mắm ruốc,… Trong khi đó các vùng như Đà Nẵng, Huế lại nổi tiếng hơn với các loại đặc sản bánh kẹo.  

3.4. Ẩm thực các dân tộc

Việt Nam là một quốc gia đặc biệt bởi bên trong nó tồn tại lên đến 54 dân tộc khác nhau. Chính điều này đã tạo nên ưu điểm về đa dạng trong bản sắc ẩm thực. Một số món ăn Việt Nam đại diện cho cả nền ẩm thực đất nước xuất phát từ chính các món ăn của người dân tộc này chẳng hạn như bánh coóng phủ, bánh cuốn trứng hay phở chua,…

Tóm lại đặc trưng của các món ăn Việt Nam nằm ở sự dân dã tận dụng nguồn nguyên liệu từ thiên nhiên sau đó dưới bàn tay chế biến và nêm nếm của đầu bếp, món ăn Việt Nam mang trong mình nhiều tầng hương vị khiến bất kì ai cũng không ngừng xuýt xoa.  

Xem thêm:

Cơm Lam – Món Đặc Sản Của Người Con Núi Rừng Tây Nguyên

Đặc Sản Huế Nổi Tiếng Nhất Bạn Nên Thử Khi Đến Du Lịch

Đi tìm top 6 món ăn đường phố ngon nhất thế giới

Chi tiết thông tin cho Món Ăn Việt Nam Có Những Đặc Trưng Riêng Nổi Bật Nào?…

Giới thiệu ẩm thực Việt Nam

Ẩm thực là một trong những phần không thể thiếu của một nền văn hoá. Đối với văn hoá ẩm thực Việt Nam cũng vậy, những món ăn đều được truyền từ thế hệ này cho đến thế hệ khác. Giữ gìn phát huy những món ăn truyền thống là một trong những phương pháp bảo tồn văn hoá ẩm thực Việt Nam.

Do đất nước được chia ra thành ba miền, nên ẩm thực Việt Nam từ đó cũng được chia theo vùng miền: Bắc – Trung – Nam cũng tạo ra những nét đặc trưng riêng. Văn hoá ẩm thực khác nhau cũng đã góp phần tạo nên sự phong phú, đa dạng trong ẩm thực Việt Nam. Mỗi một vùng miền sẽ có một khẩu vị cho vào món ăn khác nhau, các chế biến, tên gọi của món ăn từ đó cũng sẽ khác.

Mỗi một lần nhắc về văn hoá ẩm thực Việt Nam thì nó lại là chủ đề luôn được thảo luận một cách sôi nổi. Không chỉ dừng lại ở những món ăn, công thức chế biến và những nguyên liệu thực phẩm mà hơn hết nó còn chứa đựng một nét văn hoá tự nhiên được hình thành trong cuộc sống. Những món ăn Việt Nam đều được hài hoà về màu sắc cho đến hương vị khiến cho tổng thể món ăn hợp lý, tăng thêm phần hấp dẫn khó lòng cưỡng lại, đặc biệt nhất là đối với những người du lịch Việt Nam.

Nét văn hóa ẩm thực Việt Nam xưa và nay

Văn hóa ẩm thực Việt Nam

Nét đặc trưng về ẩm thực Việt Nam

Người dân Việt Nam thường rất coi trọng sự hài hoà của món ăn. Một món ăn cần phải đáp ứng đủ được hai tiêu chí đó chính là ngon miệng và đẹp mắt. Những thành phần nguyên liệu được bổ dưỡng, lành mạnh như rau thịt, củ quả, được kết hợp nhuần nhuyễn với nhau để tạo ra một món ăn vừa có rau vừa có thịt trong đó.

Điều này giúp cho văn hoá ẩm thực Việt Nam khác biệt so với ẩm thực ở phương Tây, nơi mà thịt được dùng làm trung tâm chính của món ăn. Một số đặc trưng ở ẩm thực Việt Nam mà du khách du lịch Việt Nam có thể dễ dàng nhận biết là:

Những món ăn Việt Nam chủ yếu đều được chế biến từ rau, củ, quả nên khá ít dầu mỡ, không có nhiều thịt như món ăn ở phương Tây… không sử dụng nhiều dầu mỡ như những món ăn Hoa.

Đặc biệt khi chế biến những món ăn, Việt Nam thường chỉ sử dụng mắm để nêm nếm, kết hợp với những loại gia vị đặc trưng để tạo ra được sự kết hợp chua, cay, mặn, ngọt…..

Món ăn của Việt Nam là sự tổng hợp hài hoà của các món, hương vị để có thể tạo nên một nét riêng biệt. Có tác dụng cân bằng âm dương, điều này chỉ thấy ở người Việt.

Nét văn hóa ẩm thực Việt Nam xưa và nay

Việt Nam thuộc một đất nước công nghiệp, chính vì vậy mà tại đây được xem là một trong những đất nước sản xuất gạo lớn nhất trên thế giới. Đối với nét văn hoá ẩm thực Việt Nam từ xưa thì gạo chính là nguyên liệu chính không thể thiếu, được sử dụng trong những món ăn của người Việt.

Cây lúa chính là vật được thờ cúng nhiều nhất trong đình chùa ở Việt Nam. Nó được xem là bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ Mẫu, một tín ngưỡng đã có từ rất lâu đời ở Việt Nam. Cây lúa không chỉ mang lại hạnh phúc, nó còn thực sự hình thành nên tiếng Việt.

Có rất nhiều món ăn được chế biến từ lúa gạo và đã được biến tấu dần để phù hợp hơn với sự phát triển của đất nước như: Cơm trắng, sủi cảo, cháo, bánh chưng, bánh tét khá nổi tiếng đối với khách du lịch Việt Nam.

Điểm chung trong ẩm thực Việt Nam từ xưa đến nay đó chính là các món ăn vẫn được làm một cách đơ ngỉan. Sử dụng những nguyên liệu thực vật được chính người dân nơi đây trồng như: rau, củ, quả để ăn kèm với cơm trắng. Hình thức của món ăn cũng được chế biến một cách phong phú như luộc, hấp, hầm, trộn gỏi…. giúp cho người Việt hay du khách du lịch Việt Nam không cảm thấy ngán và cũng như là bổ sung thêm chất xơ trong cơ thể mình.

Ẩm thực Việt Nam ba miền

Như đã nói ở trên, thì tuỳ theo mỗi vùng miền, ẩm thực Việt Nam sẽ có cách thức chế biến và hương vị khác nhau. Nếu như bạn là một tín đồ trong nền văn hoá ẩm thực Việt Nam thì chắc bạn chẳng còn xa lạ những nét sau đây.

• Miền Bắc: Thường sử dụng ít gia vị hơn so với những miền khác. Những món ăn của miền Bắc thường có hương vị vừa phải, không quá ngọt, không quá chua, ít cay và đề cao sự thanh tao, đạm bạc.
• Miền Trung: Miền trung thì khác hoàn toàn so với miền Bắc. Linh hồn chính của món ăn ở miền Trung đó là vị mặn, cay, ngọt vừa.
• Miền Nam: Miền Nam được xem là bản hoà tấu của nhiều nền văn hoá ẩm thực trong nước và du nhập, được biến tấu sáng tạo hơn các món ăn từ nước ngoài. Món ăn ở miền Nam thường thiên về vị ngọt là nhiều.

Nét văn hoá ẩm thực Việt Nam đối với những khách du lịch Việt Nam cũng được xem là một trong những điều rất đáng để trải nghiệm. Những món ăn không chỉ được bày đẹp mắt, ngon miệng mà nó còn chứa đựng cả những ý nghĩa cao đẹp. Bên cạnh đó, du lịch trong nước, thưởng thức những món ăn ngon của từng vùng miền sẽ giúp cho bạn hiểu thêm những nét đẹp trong văn hoá ẩm thực Việt Nam.

Đăng ngày: 21/04/2021

Chi tiết thông tin cho Văn hóa ẩm thực Việt Nam có gì hấp dẫn du khách khắp thế giới…